واکسن گارداسیل یا HPV چیست؟

واکسن گارداسیل یا HPV از بیماری زگیل تناسلی و زگیل مقعدی جلوگیری می کند. این بیماری در اثر ویروس HPV ایجاد می شود که شایع ترین بیماری مقاربتی است و از طریق ارتباط جنسی منتقل می شود. ویروس اچ پی وی که پاپیلومای انسانی نیز نامیده می شود مجموعه ای از ویروس ها است که موجب ایجاد زگیل تناسلی شده و می تواند عامل بیماری سرطان رحم و سرطان مقعد باشد. تحقیقات نشان می دهند که ۷۰ درصد از موارد سرطان واژن و ۹۰ درصد از موارد سرطان مقعد در اثر این ویروس ایجاد می شود. بنابراین با توجه به خطرناک بودن آن لازم است واکسن Gardasil در زمان مناسب تزریق شده و از این بیماری پیشگیری شود.

تزریق این واکسن تنها تاثیر پیشگیرانه دارد و در درمان زگیل تناسلی تاثیری ندارد. ویروس HPV به دو دسته پر خطر و کم خطر تقسیم می شود که نوع پر خطر آن در ۹۹ درصد مواقع موجب سرطان دهانه رحم در خانم ها و هم چنین سرطان مقعد در تمامی افراد می شود. علاوه بر این سرطان ناحیه تناسلی در تمامی افراد می تواند در اثر این ویروس ایجاد شود. این واکسن حاوی ویروس کشته شده یا ضعیف شده بیماری نیست بلکه در آن ذراتی شبیه ویروس پاپیلومای انسانی وجود دارد که از پروتئین دیواره خارجی ویروس مشتق می شوند. واکسن گارداسیل شامل چهار نوع ویروس 6، 11، 16 و 18 است که از انواع خطرناک ویروس HPV هستند. ویروس تیپ ۶ و ۱۱ شایع ترین هستند که موجب اغلب زگیل های تناسلی می شوند و ویروس های ۱۶ و ۱۸ در ایجاد سرطان دهانه رحم تاثیر بیشتری دارند.

گارداسیل در چه سنی تزریق می شود؟

این واکسن برای تمامی افراد در سنین بالاتر از ۹ سال قابل تزریق است. در واقع مناسب ترین سن برای تزریق، قبل از شروع فعالیت جنسی و قرار گرفتن در معرض ویروس اچ پی وی است. سن مناسب تزریق برای خانم ها از ۱۱ سالگی تا ۲۶ سالگی و برای آقایان از ۱۰ سالگی تا ۲۱ سالگی است. البته توصیه می شود که در سنین بالاتر نیز این واکسن حتماً تزریق شود زیرا تا حد زیادی از ابتلا به زگیل تناسلی و انواع خطرناک آن جلوگیری می کند. اما بیشترین تاثیر را در سنین پایین دارد. در واقع در سنین بالای ۴۵ سال معمولاً تاثیر این واکسن کمتر است زیرا افراد اغلب در این سن قبلاً با ویروس HPV مواجه شده اند.

علاوه بر این که توصیه می شود دختران و پسران در سنین پایین تر، این واکسن را دریافت کنند، افراد دارای شرایط زیر نیز بهتر است حتماً واکسن گارداسیل را تزریق نمایند:

– افراد مبتلا به زگیل تناسلی.

– در صورتی که شریک جنسی مبتلا به زگیل تناسلی باشد.

– افراد دارای رابطه جنسی پر خطر.

– افرادی که به واسطه شغل خود با این ویروس مواجه هستند.

انواع واکسن گارداسیل:

افرادی که مبتلا به ویروس پاپیلومای انسانی هستند ممکن است علائمی نداشته باشند و از ابتلای خود به بیماری اطلاع نداشته باشند. تزریق واکسن گارداسیل از انتقال این بیماری بین این افراد و شریک جنسی آن ها جلوگیری می کند. همان طور که قبل تر نیز ذکر شد تزریق این واکسن بر روی روند درمان بیماری تاثیری ندارد اما در صورتی که به موقع و به صورت دقیق در دوزهای مشخص شده تزریق شود از ابتلا به سرطان دهانه رحم، واژن و مقعد جلوگیری می کند. سه نوع واکسن HPV در سازمان غذا و دارو یا FDA به تایید رسیده است:

– گارداسیل Gardasil

– گارداسیل ۹ Gardasil 9

– سرواریکس Cervarix.

تحقیقات نشان می دهند که تزریق واکسن گارداسیل حداقل تا ۱۰ سال، گارداسیل ۹ حداقل ۶ سال و سرواریکس حداقل ۱۱ سال در برابر ابتلا به این ویروس از بدن محافظت می کند. واکسن گارداسیل ۹ که جدیدترین نوع این واکسن است از بدن در برابر ۹ مدل ویروس HPV یعنی انواع 6، 11، 16، 18، 31، 33، 45، 52 و 58 محافظت می کند. از میان انواع این ویروس نوع ۱۶ و ۱۸ پرخطرترین هستند که منجر به سرطان دهانه رحم و واژن می شوند و دو نوع ویروس ۶ و ۱۱ به صورت زگیل تناسلی نمایان می شوند.

نحوه تزریق واکسن Gardasil:

معمولاً توصیه می شود در صورتی که برای نوجوانان کمتر از ۱۵ سال تزریق واکسن انجام می گیرد در 2 دوز انجام شود و در حالتی که تزریق در سنین بالای  ۱۵ سال باشد نیاز به تزریق 3 دوز وجود دارد. تزریق دو یا سه دوز باید در طی ۶ ماه انجام شود. در تزریق دو دوز، دوز دوم ۶ ماه پس از دوز اول تزریق می گردد. اگر تزریق در سه دوز انجام شود دوز دوم 2 ماه پس از دوز اول و دوز سوم ۴ ماه بعد از دوز دوم خواهد بود.

سازمان FDA توصیه می کند که در صورتی که مردان و زنان تا قبل از ۲۶ سالگی واکسن گارداسیل ۹ را تزریق نکرده اند می توانند آن را تا ۴۵ سالگی نیز دریافت کرده و  از ابتلا به زگیل تناسلی و انواع خطرناک ویروس HPV جلوگیری نمایند. تزریق این واکسن به صورت عضلانی در عضله بازو انجام می گیرد و در هر نوبت 0.5 میلی لیتر تزریق می گردد. لازم به ذکر است که تزریق این واکسن ارتباطی با تست پاپ اسمیر ندارد و حتی در صورتی که این واکسن دریافت شده باشد لازم است تست پاپ اسمیر به طور منظم انجام گردد.

تزریق واکسن گارداسیل در مردان:

با وجود این که تزریق این واکسن بیشتر برای خانم ها توصیه شده است لازم است آقایان نیز در بازه سنی ۹ تا ۴۵ سال این واکسن را دریافت کنند. گارداسیل از آقایان در برابر ویروس پاپیلومای انسانی نوع خطرناک که موجب سرطان مقعد و سرطان آلت تناسلی می شود محافظت می کند. علاوه بر این از ابتلا به زگیل تناسلی نیز جلوگیری می کند. در مواردی ممکن است زگیل تناسلی علائمی نداشته باشد و آقایان این بیماری را به شریک جنسی خود انتقال دهند. بنابراین توصیه می شود واکسن Gardasil در سنین موثر در آقایان تزریق گردد.

واکسن HPV برای چه افرادی ممنوع است؟

بهتر است پیش از تزریق واکسن HPV با پزشک متخصص مشورت شود. این واکسن برای افرادی که دارای شرایط زیر می باشند ممنوع است:

– خانم‌های باردار

– در دوران شیردهی

– افرادی که سیستم ایمنی بسیار ضعیفی دارند.

– افراد مبتلا به HIV

– در صورتی که فرد به دوز اول واکسن گارداسیل حساسیت نشان داده باشد.

– افرادی که به مخمرهای قارچی حساسیت دارند.

عوارض واکسن گارداسیل:

با وجود این که این واکسن توسط سازمان غذا و دارو تایید شده است و مشکلی ایجاد نمی کند اما ممکن است در برخی افراد عوارضی داشته باشد که البته دائمی نیستند و نگران کننده نمی باشند. اما به هر حال لازم است با عوارض محتمل این واکسن هنگام تزریق هر دوز آشنا شویم:

– تب

– سرگیجه و سردرد

– احساس ضعف و خستگی

– درد عضلانی یا مفصلی

– درد و تورم و قرمزی محل تزریق واکسن

– اسهال

– کهیر

– واکنش پوستی آلرژیک مانند خارش

– تهوع و استفراغ

– دشواری در تنفس

– درد شکمی

– سرگیجه و افت فشار بلافاصله بعد از تزریق واکسن

– احساس گرفتگی عضلات تا چند روز پس از تزریق واکسن.

بنابراین توصیه می شود پس از تزریق واکسن، حداقل ۱۵ دقیقه در محل و زیر نظر کادر درمان باقی بمانیم تا در صورتی که هر کدام از این عوارض ایجاد شدند به سرعت به آن ها رسیدگی شود. تحقیقات نشان می دهند که در ۹۷ درصد موارد این عوارض ایجاد نمی شوند یا در صورت وجود بسیار خفیف هستند و تنها در ۳ درصد موارد ممکن است عوارض جدی وجود داشته باشد.

جمع بندی:

واکسن گارداسیل یکی از مهم ترین واکسن ها در پیشگیری از ابتلا به ویروس پاپیلومای انسانی است که لازم است در سنین پایین در حدود 10 یا 11 سالگی تزریق گردد. تاثیر این واکسن حتی تا ۴۵ سالگی نیز نشان داده شده است. با توجه به این که ویروس HPV نقش زیادی در ایجاد انواع سرطان های نواحی تناسلی دارد لازم است تزریق این واکسن جدی گرفته شود و خانم ها و آقایان با تایید پزشک متخصص، این واکسن را در سن مناسب و در فاصله زمانی های بسیار دقیق دریافت نمایند.