دمای طبیعی بدن:

دمای بدن یک عامل مهم نشان دهنده سلامتی بدن است. همواره گفته شده که دمای طبیعی بدن 37 درجه سانتی گراد است اما جالب است بدانید که بسیاری از تحقیقات نشان می دهند که این مطلب صرفا برای تمامی افراد صحیح نیست. دمای بدن بسیاری از افراد در شرایط طبیعی و در حالتی که به هیچ بیماری مبتلا نیستند کمتر از 37 درجه یا حتی کمی بیشتر از آن است. در طول 24 ساعت نوسانات دمایی برای بدن اتفاق می افتد و دمای بدن در طول روز افزایش یافته و تا قبل از خواب به بیشترین میزان می رسد. هم چنین تا ساعاتی قبل از بیدار شدن در کمترین میزان خود قرار دارد. در واقع دمای بدن یک فرد بالغ به طور طبیعی می تواند بین 36.1 تا 37.2 درجه در نوسان باشد. در نوزادان و کودکان این میزان بالاتر است و بین 36.6 تا 38 درجه می تواند باشد. عوامل زیادی بر دمای طبیعی بدن تاثیر می گذارند که بسته به سن، جنسیت و شرایط بدنی فرد متفاوت هستند. در این مقاله، فاکتورهای تاثیرگذار بر دمای بدن معرفی می شوند.

میانگین دمای طبیعی بدن:

دمای 37 درجه سانتی گراد در واقع به عنوان میانگینی برای دمای طبیعی بدن تعریف می شود و همان طور که قبل تر نیز ذکر شد، ممکن است برای افراد مختلف، دمای بدن در شرایط نرمال از این عدد کمتر یا بیشتر باشد. بالا یا پایین بودن دما به میزان کم نسبت به 37 درجه الزاما نشانه بیماری نیست و علائم بدنی مختلفی علاوه بر این کاهش یا افزایش دما می تواند وجود بیماری را تایید کند. به طور مثال اگر دما بالاتر از میانگین باشد، علائمی مانند کاهش اشتها، لرز، سردرد، درد عضلانی، ضعف و عرق کردن می توانند وجود بیماری را نشان دهند. هم چنین در شرایطی که دما پایین تر از مقدار میانگین است، علائمی مانند لرز، تنفس آهسته و کم عمق، ضربان ضعیف، از دست دادن هوشیاری و سردی پوست نشان دهنده هیپوترمی یا افت دمای بدن و وجود بیماری است.

عوامل موثر بر دمای طبیعی بدن:

با آگاهی از عواملی که بر دمای بدن تاثیر می گذارند، راحت تر می توان تب یا هیپوترمی را تشخیص داد. فاکتورهای زیر بر روی دمای طبیعی بدن تاثیر می گذارند:

– در طی روز دمای بدن افزایش می یابد به طوری که هنگام شب دمای بدن در بالاترین میزان است.

– فعالیت بدنی، هسته مرکزی بدن را گرم تر کرده و موجب افزایش دمای بدن می شود.

– آب و هوا موجب تغییر دمای بدن می شود و در فصل تابستان و هم چنین در مناطق گرمسیری دمای بدن بالاتر از مناطق سرد یا در فصل سرما است.

– سطح هورمون ها بر روی دمای طبیعی بدن موثر است. به طور مثال در دوران تخمک گذاری دمای بدن بالاتر می شود. هم چنین در دوران بارداری دمای بدن بیشتر است زیرا میزان متابولیسم پایه یا BMR افزایش یافته و در بدن گرمای بیشتری تولید می شود. در دوران بارداری، دمای بدن در هفته دوازدهم در بیشترین حد خود قرار دارد که حدود 37.5 یا 37.6 درجه است و سپس از هفته سی و سه کمتر می شود.

– سن یکی از عوامل موثر بر دمای بدن است. به طوری که بدن نوزادان نسبت به کودکان و بزرگسالان بیشتر است. زیرا متابولیسم بدن آن ها بالا بوده و گرمای بیشتری تولید می کند. اما با بالا رفتن سن و به خصوص در سالمندان یا افراد بالای 64 سال، دمای طبیعی بدن پایین تر است و سازگاری کمتری با تغییرات ناگهانی دما دارند. در واقع بدن افراد سالمند توانایی حفظ گرمای کمتری دارد.

روش های اندازه گیری دمای بدن:

به منظور اندازه گیری دمای بدن از انواع تب سنج استفاده می شود. در گذشته از دماسنج جیوه ای برای این اندازه گیری استفاده می شد، اما به دلیل سمی بودن جیوه و احتمال شکستن دماسنج و تماس جیوه با پوست، استفاده از آن توصیه نمی شود. امروزه در منزل و محیط های درمانی از انواع تب سنج دیجیتال استفاده می شود که انواع مختلفی دارند:

– تب سنج دهانی برای اندازه گیری دما از طریق دهان و زیر بغل استفاده می شود که مناسب بزرگسالان و سالمندان و کودکان 4 سال به بالا است.

– تب سنج های گوشی نیز برای سنین 6 ماه به بالا و بزرگسالان استفاده می شود و کاربرد زیادی در مطب ها و سایر محیط های درمانی دارد.

– یکی از دقیق ترین انواع تب سنج که رکتال نام دارد دمای بدن را از طریق مقعد اندازه می گیرد و برای نوزادان و اطفال تا 6 ماه مناسب است. البته به دلیل احتمال انتقال آلودگی از طریق این روش، استفاده از آن کمتر توصیه می شود.

– در نهایت تب سنج های لیزری پر طرفدارترین مدل هستند که دمای بدن را بدون نیاز به تماس با پوست در کمترین زمان ممکن اندازه گیری می کنند. در این دستگاه از سیستم مادون قرمز استفاده شده است.

لازم به ذکر است که برای اندازه گیری دمای طبیعی بدن، انواع تب سنج ممکن است دمای یکسانی را نشان ندهند. به طور مثال ترمومترهای دهانی و زیر بغلی دمای پایین تری را نسبت به ترمومتر رکتال و گوشی نشان می دهند. دماسنج های لیزری می توانند بهترین گزینه برای سنجش دقیق دمای بدن باشند.

برای اطلاعات بیشتر، مقاله ” انواع تجهیزات پزشکی سنجشی ” را مطالعه نمایید.

تب چیست؟

همان طور که قبل تر ذکر شد، دمای بدن برای افراد بالغ بین 36.1 تا 37.2 یا کمی بیشتر و برای نوزادان و اطفال بین 36.6 تا 38 درجه است. در سالمندان نیز دمای بدن به طور طبیعی پایین تر از افراد بالغ و نوجوانان است. بنابراین در صورتی که با اندازه گیری دمای بدن با استفاده از تجهیزات دقیق، دما بالاتر از حد نرمال باشد تب رخ داده است که نشان می دهد در بدن عفونت یا التهاب وجود دارد. در واقع بالا رفتن دمای بدن، پاسخ سیستم ایمنی برای مبارزه با عامل بیماری است. در بیماری هایی مانند سرماخوردگی و آنفولانزا یا در بیماری های جدی تر مانند ذات الریه و مننژیت تب بالا رخ می دهد. در مواردی مانند سرماخوردگی ممکن است تب به صورت خود به خودی با طی شدن دوره بیماری برطرف شود. اما در صورت ادامه داشتن و وجود علائم شدیدتر لازم است به پزشک مراجعه شود.

خرید انواع تب سنج در بازار تجهیزات پزشکی ایران:

انواع تب سنج به منظور اندازه گیری دمای طبیعی بدن در بازار تجهیزات پزشکی ایران عرضه می شوند. از میان مدل های مختلف دهانی، گوشی و… که قبل تر به آن ها اشاره شد، لازم است بسته به کاربرد و این که دستگاه برای چه سنی استفاده می شود مناسب ترین دستگاه خریداری شود. کارشناسان وبسایت درمان شو شما را در خرید مناسب ترین دستگاه راهنمایی می کنند.