دستگاه بای پپ
دستگاه بای پپ(BiPAP) که مخفف Bilevel Positive Airway Pressure است، یکی از تجهیزات پزشکی کمک تنفسی بوده که برای بیمارانی که دچار مشکلات ریوی مانند آپنه تنفسی هستند استفاده می شود. این دستگاه که از زیر شاخه های دستگاه ونتیلاتور است، با تامین فشار لازم دم و بازدم بیمار، مشکل تنفسی را برطرف می کند. کاربرد دستگاه بای پپ بیشتر در منزل است اما در محیط های درمانی نیز استفاده می شود. به خصوص هنگام خواب در منزل بیشترین کاربرد را دارد. این دستگاه کیفیت خواب بیماران را به طور چشمگیری افزایش می دهد. دستگاه بای پپ تنفس مداوم و بدون وقفه را برای بیمار فراهم می کند و خروپف را نیز از بین می برد. فشار دستگاه بای پپ در دو حالت تنظیم می شود، یک حالت برای دم و دیگری که مقدار کمتری دارد برای بازدم تنظیم می شود.
دستگاه بای پپ برای درمان چه بیماری هایی استفاده می شود؟
ماهیچه های دیافراگم عمل تنفس را انجام می دهند و با تغییر حجم قفسه سینه، فشار منفی و مثبت ایجاد کرده و هوا را به ریه می برند و از آن خارج می کنند. عملکرد این عضلات ممکن است در اثر بیماری های مختلف مختل شود و بیمار در حین دم و بازدم دچار مشکل شود. در چنین شرایطی می توان از دستگاه بای پپ استفاده کرد که این مشکلات را برطرف کرده و فشارهای لازم را تامین می کند. بیماری ها و مشکلات زیر با استفاده از دستگاه بای پپ قابل درمان هستند:
– آپنه تنفسی: در این بیماری، بیمار در طول خواب دچار وقفه تنفسی می شود و عضلات پشت گلو، باعث مسدود شدن راه تنفسی می شوند. این مسدود شدن منجر به توقف تنفس شده که این حالت آپنه(Apnea) نام دارد. این وقفه ها به خصوص اگر مداوم و در تعداد زیاد باشند باعث عدم اکسیژن رسانی به مغز شده و علاوه بر حس خستگی و عدم هوشیاری در طول روز، باعث بیماری های مختلف مغزی و قلبی می شوند.
– ضعف تنفس پس از عمل های جراحی طولانی مدت.
– انسداد مزمن ریوی(COPD): ریه و راه های هوایی در این بیماری دچار التهاب می شوند که این التهاب ممکن است در اثر محرک های استنشاقی مانند دود سیگار ایجاد شده باشد. اگر این بیماری به موقع درمان نشود می تواند پیش رونده باشد.
– آسم(Asthma): سلول های تنفسی در این بیماری درگیر شده و علائمی مانند خس خس، تنگی نفس و سرفه ایجاد می شوند.
– پنومونی(Pneumonia): این بیماری که عفونت دستگاه تنفسی تحتانی است، در اثر باکتری، قارچ یا ویروس رخ می دهد که این عوامل ممکن است از طریق دهان، بینی یا سینوس ها وارد شده و عفونت ایجاد کرده باشند.
– سندروم هیپوونتیلاسیون(Hypoventilation): این بیماری در اثر چاقی رخ می دهد و تعداد و عمق تنفس را محدود می کند. در واقع تنفس بیمار سطحی می شود که در نتیجه آن، اکسیژن خون کاهش یافته و دی اکسید کربن افزایش می یابد. در صورت عدم درمان بیماری، نارسایی قلبی یا تورم اندام تحتانی رخ می دهد.
– ادم حاد ریوی در اثر نارسایی قلبی: در این بیماری در اثر آسیب بطن چپ قلب، مایع درون ریه ها جمع می شود.
خرید بای پپ:
دستگاه بای پپ باید صدای کمی داشته باشد(کمتر از 30 دسی بل) تا در طول شب مزاحمتی برای بیمار و اطرافیان وی ایجاد نکند. دامنه فشار آن باید وسیع باشد و در صورت امکان فشار را کم کم بالا ببرد. هر چه صفحه نمایش آن بزرگ تر باشد، نوشته ها و اعداد را به صورت خواناتری نشان می دهد. علاوه بر این نور صفحه آن باید مناسب باشد و به میزان لازم تنظیم شود. لوله خرطومی دستگاه باید قابلیت چرخش 360 درجه داشته باشد تا باعث فشار ماسک روی صورت بیمار نشود. رطوبت ساز در بای پپ از اهمیت زیادی برخوردار است و باید هوا را با دمای مناسب مرطوب کند. این دستگاه در برندهای یوول، لوون اشتاین، میکومی، رزمد، اکسیژن پلاس و سفام در فروشگاه درمان شو موجود می باشد.
فواید استفاده از دستگاه بای پپ:
علاوه بر درمان بیماری های گفته شده، استفاده از دستگاه بای پپ به صورت کلی مزایایی دارد که از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
– بهبود کیفیت خواب
– بهبود روحیه فرد
– افزایش سطح اکسیژن خون
– بهبود تبادل گازها در بدن
– پایین آمدن ریسک اتفاقاتی مثل بروز سکته
– افزایش تمرکز
– کاهش فشار خون
– کاهش خر و پف
اجزای دستگاه بای پپ:
این دستگاه از لوله خرطومی، کمپرسور، ماسک و رطوبت ساز تشکیل شده است. فشار دم و بازدم بیمار توسط کمپرسور تعیین می شود. علاوه بر این، برای جلوگیری از خشک شدن راه تنفسی بیمار، از رطوبت ساز استفاده می شود که هوای خروجی دستگاه را مرطوب می کند و از طریق ماسک به ریه بیمار می رساند. رطوبت ساز باعث می شود بیمار حس بهتری داشته باشد. ماسک بای پپ بر روی دهان و بینی یا فقط بر روی بینی قرار می گیرد و انواع مختلفی دارد که بسته به اندازه و فرم صورت بیمار انتخاب می شود.
نحوه تنظیم بای پپ:
برای استفاده از دستگاه بای پپ لازم است ابتدا از بیمار یک تست خواب گرفته شود تا بر اساس آن، فشار مورد نظر در دستگاه اعمال شود. در سیستم دستگاه فشار دم و بازدم وارد می شود. علاوه بر این، نرخ تنفس، زمان تنفس، زمان تغییر فشار دستگاه از دم به بازدم، تعداد و زمان آپنه نیز در منوی دستگاه قرار می گیرند. برای استفاده از دستگاه، اگر رطوبت ساز داشته باشد باید آن را با آب مقطر پر کرد. سپس لوله خرطومی به قسمت جلوی دستگاه متصل شده و سر دیگر آن به ماسک دستگاه وصل می شود. سپس دستگاه متناسب با تنظیمات پزشک روشن شده و عملکرد آن آغاز می شود. دستگاه دارای آلارم ها و سیستم های هشدار مختلف است. در صورتی که مشکلی ایجاد شود به طور مثال ماسک بای پپ نشتی داشته باشد، آلارم صوتی و تصویری فعال می شود.
قیمت دستگاه بای پپ:
این دستگاه در مدل ها، برندها و با امکانات مختلفی ساخته شده اند و به همین دلیل قیمت های متفاوتی دارند. از طرف دیگر نوسانات بازار بر قیمت دستگاه ها اثر می گذارند. با توجه به این موارد برای اطلاع از قیمت دستگاه های بای پپ علاوه بر مشاهده سایت درمان شو می توانید با کارشناسان ما تماس بگیرید.
انواع دستگاه بای پپ:
– بای پپ S: در این مدل که Spontaneous نام دارد و مد خود به خودی است، تنفس بیمار توسط خودش کنترل شده و تنها در صورت لزوم بای پپ تشخیص می دهد و فشار دم و بازدم را اعمال می کند.
– بای پپ ST: در مد Spontaneous/Time بیمار شروع به تنفس می کند و تنظیمات دستگاه با توجه به تنفس وی اعمال می شود.
– بای پپ T: در مد T یا Time تعداد تنفس لازم در دقیقه برای بیمار تنظیم می شود و اگر بیمار نتواند این میزان تنفس را انجام دهد دستگاه وارد عمل می شود.
– اتو بای پپ Auto BiPAP: این دستگاه دارای یک میکروپروسسور خارجی است که افت یا قطع شدن جریان را تشخیص می دهد و به صورت اتوماتیک تنظیمات لازم را اعمال می کند.
عوارض استفاده از دستگاه:
این دستگاه کاملا ایمن و غیر تهاجمی است و در مقایسه با تراکستومی خطر عفونت کمتری دارد. اما بیشترین مشکل در مورد ماسک دستگاه رخ می دهد. زیرا ماسک باید بسیار متناسب با صورت بیمار باشد و هیچ گونه نشتی نداشته باشد. در غیر این صورت می تواند آسیب موضعی پوست ایجاد کند. سایر عوارض دستگاه عبارتند از:
– نفخ خفیف معده
– خشکی دهان
– درد سینوس
– سوزش چشم.
مشکلات احتمالی بای پپ چگونه رفع می شوند؟
در استفاده از بای پپ مشکلاتی به صورت شایع ممکن است رخ دهند که در ادامه به نحوه برطرف کردن آن ها اشاره می کنیم:
– اگر بیمار دچار خشکی و سوزش گلو و بینی شود نشان دهنده رطوبت کم هوای ورودی به سیستم تنفسی است و لازم است عملکرد مرطوب کننده دستگاه چک شده و دمای آن تنظیم شود یا افزایش داده شود.
– خشکی و سوزش چشم ها می تواند نشانه نشتی هوا از ماسک بیمار باشد و ماسک به دقت تنظیم شود و در صورت نامناسب بودن فرم و سایز، تعویض گردد.
– در صورتی که پوست بیمار در اطراف ماسک دچار خشکی و قرمزی شود می تواند نشانه حساسیت بیمار به ماسک یا محکم بسته شدن ماسک باشد. در این صورت باید ماسک کمی شل بسته شود و در صورت برطرف نشدن این مشکل به پزشک مراجعه شود.
– اگر نمایشگر دستگاه Error بدهد لازم است با مرکزی که دستگاه از آن خریداری شده یا مرکزد خدمات پس از فروش آن تماس گرفته شود و خود فرد نباید اقدام به برطرف کردن مشکل دستگاه نماید.
– اگر بیمار در بینی، گوش و سینوس ها احساس درد داشته باشد یا دچار آبریزش بینی شود نشان می دهد که فشار هوای تنظیم شده در دستگاه مناسب نیست و لازم است با پزشک تماس گرفته شود.
– در صورتی که در لوله خرطومی یا ماسک آب وجود داشته باشد لازم است دمای مرطوب کننده کاهش داده شود و شدت آن تنظیم شود. هم چنین دمای اتاق باید افزایش پیدا کند.
– اگر هوایی که به ریه بیمار وارد می شود خیلی گرم باشد نشان دهنده آلودگی فیلترها است و لازم است تمیز شوند. علاوه بر این ممکن است بر اثر دمای بالای محیط یا قرار گرفتن دستگاه در کنار یک منبع گرمایی این حالت رخ داده باشد.
انواع ماسک بای پپ:
– ماسک Full face: این ماسک دهان و بینی را می پوشاند و بند آن روی پیشانی را نیز می گیرد تا کاملا ثابت باقی بماند. این نوع ماسک مناسب افرادی است که با دهان باز نفس می کشند. این مدل باعث درمان نارسایی حاد تنفسی می شود.
– ماسک نازال(Nasal): این مدل ماسک فقط بر روی بینی قرار می گیرد و مناسب افرادی است که فوبیای قرار گرفتن در فضای بسته دارند.
– ماسک نازال پیلو: در این مدل ماسک بالشتک های کوچکی تعبیه شده که درون بینی قرار می گیرند و به صورت و چشم ها فشاری وارد نمی کنند.
نگهداری و استفاده از دستگاه بای پپ:
– دستگاه باید حتما طبق تجویر پزشک تهیه و تنظیم شود.
– لوازم جانبی دستگاه مانند ماسک و لوله خرطومی آن استاندارد باشند.
– فرم و سایز ماسک متناسب با صورت بیمار تهیه شود.
– دستگاه کج یا وارونه نشود زیرا آب قسمت مرطوب کننده آن وارد پمپ می شود و به آن آسیب می زند.
– هنگام حمل، آب مرطوب کننده خالی شود.
– هنگام تمیز کردن، دستگاه به برق متصل نباشد.
– دستگاه برای استفاده بر روی سطح هموار قرار داده شود.
– دستگاه در اتاقی که دمای بیش از 35 درجه دارد استفاده نشود.
– فیلتر دستگاه باید هفته ای یک بار با آب شسته شود.
– در صورت داشتن صدای غیر معمول، باید دستگاه خاموش شده و از آن استفاده نشود.
– از بای پپ نباید در کنار دستگاه تصفیه هوا، رادیاتور، پنجره یا دستگاه تولید کننده باد گرم استفاده کرد زیرا جریان هوای این دستگاه ها آن را از کار می اندازد.
– لوله خرطومی باید هفته ای یک بار با استفاده از محلول آب گرم و مایع شستشو تمیز شود.
– ماسک باید هر روز یا حداکثر یک بار در هفته تمیز شود.
– در استفاده از این دستگاه به بیمار اکسیژن رسانی نمی شود بنابراین در صورت لزوم باید از کپسول اکسیژن یا اکسیژن ساز در کنار بای پپ استفاده شود.
تفاوت دستگاه بای پپ و سی پپ:
بای پپ و سی پپ هر دو برای درمان آپنه تنفسی و مشکلات تنفسی دیگر مورد استفاده قرار می گیرند. دستگاه سی پپ فقط فشار دم بیمار را به صورت یک فشار مداوم اعمال می کند اما بای پپ فشار دم و بازدم را به صورتی وارد می کند که فشار بازدم آن کمتر است و انرژی کمتری برای آن صرف می شود. بنابراین فشار مداوم سی پپ می تواند برای بیمار ناخوشایند باشد. بای پپ دارای سنسورهایی است که ضعیف ترین حالت تنفس بیمار را نیز تشخیص می دهد و در صورتی که خود بیمار تنفس کرده باشد فشار دستگاه کاهش پیدا می کند. در دستگاه بای پپ سیستم زمان بندی تنفس وجود دارد که میزان تنفس بیمار را در یک دقیقه اندازه گیری کرده و در طی عملکرد دستگاه، اگر زمان بین تنفس ها بیش از حد اندازه گیری شده باشد، دستگاه فشار لازم را اعمال می کند.
بهترین برندهای دستگاه بای پپ:
– رزمد: این برند ساخت کشور آمریکا است و سهم زیادی در بازار فروش دستگاه بای پپ دارد. این دستگاه بی صدا است و می تواند در مدهای کاری مختلف تنظیم شود.
– لوون اشتاین: سازنده این دستگاه کشور آلمان است. سرعت خوب، دامنه فشار وسیع و همین طور مدهای تنفسی متنوع این برند را به یکی از دستگاه های معتبر در بین دستگاه های بای پپ تبدیل کرده است.
– میکومی: دستگاه ساخت کشور چین که با داشتن حافظه و آلارم های مختلف مثل اعلام هر گونه نشتی هوا، به یکی از کاربردی ترین دستگاه ها برای استفاده خانگی تبدیل شده است.
– زیست تجهیز سلامت پویا: دستگاه ساخته شده توسط این برند که یکی از شرکت های معتبر ایرانی است با کیفیت مطلوب و قیمت پایین تر از نمونه های مشابه خارجی قابل تهیه است.
– سفام: این برند فرانسوی یکی از تولید کنندگان مطرح تجهیزات تنفسی و ICU خانگی است. دستگاه بای پپ ساخته شده توسط این شرکت می تواند آپنه، هایپو آپنه، خر و پف و نرخ تنفس را تشخیص دهد.