راهنمای اجاره تجهیزات پزشکی
تجهیزات پزشکی در کیفیت، نحوه و زمان درمان بیماران تاثیر فراوانی دارند و این تجهیزات هم در بیمارستان و هم در منزل با بکارگیری تمهیداتی قابل استفاده هستند. در چرخه درمان، به دلایل مختلفی ممکن است نیاز باشد که با توجه به نظر پزشک معالج، بیمار روند درمان را، در منزل ادامه دهد. در این شرایط علاوه بر درمان دارویی و مراقبت، نیاز به استفاده از تجهیزات پزشکی در منزل نیز وجود دارد. در برخی موارد با توجه به موقتی بودن استفاده، یا با توجه به قیمت خرید کالای پزشکی، اجاره تجهیزات پزشکی به صرفه تر است. تجهیزات پزشکی که در منزل استفاده می شوند از نظر کاربرد دو دسته هستند:
– تجهیزات پزشکی با کاربرد دائم: این دسته از تجهیزات که معمولا جنبه تشخیصی دارند، مدت زمان طولانی برای افراد خانواده کاربرد دارند از انواع این دسته می توان به دستگاه پالس اکسیمتر، فشارسنج، تست قند خون، تب سنج و …. اشاره کرد.
– تجهیزات پزشکی با کاربرد موقت: این دسته از تجهیزات کاربرد موقت دارند و بعد از بهبود بیمار دیگر استفاده نمی شوند مگر آنکه مجددا بیماری خاصی پیش بیاید. مانند : تخت بستری، مانیتور علائم حیاتی، ونتیلاتور و…
در دسته تجهیزات پزشکی موقتی، با توجه به هزینه های خرید تجهیزات پزشکی و مقطعی بودن استفاده از آنها، اجاره تجهیزات پزشکی توجیه اقتصادی پیدا می کند. لازم به ذکر است که از نقطه نظر کارشناسان تجهیزات پزشکی همواره استفاده از تجهیزات پزشکی نو و مختص خود بیمار نسبت به اجاره اولویت دارد اما در مواردی که نیاز به اجاره تجهیزات پزشکی وجود دارد بهتر است که موارد زیر در نظر گرفته شوند:
– انتخاب مدل دستگاه بر اساس نظر کارشناس و پزشک معالج انجام شود.
– کارشناس متخصص تجهیزات پزشکی، سلامت دستگاه را تضمین کند.
– نصب و خدمات پس از نصب دستگاه ارائه گردد.
– ارائه آموزش های لازم به بیمار یا همراه بیمار.
– چنانچه دستگاه دارای قطعه مصرفی(مانند ماسک، نازال، سوند و …) است، حتما برای بیمار از قطعات نو استفاده شود.
تجهیزات پزشکی که برای اجاره در منزل استفاده می شوند در 3 گروه کلی طبقه بندی می شوند:
– اجاره تجهیزات هتلینگ: این تجهیزات برای استقرار بیمار کاربرد دارند مانند انواع تخت های بیمار دوشکن، سه شکن، برقی، ترالی ها، تشک های مواج، پایه سرم و …
– اجاره تجهیزات ICU و CCU: تجهیزاتی که برای بیماران بستری در اتاق خدمات ویژه کاربرد دارد مانند: مانیتور علائم حیاتی، پمپ سرم، پمپ سرنگ، دستگاه الکتروکاردیوگراف، هولتر فشار خون، هولتر قلب و ….
– اجاره تجهیزات پزشکی تنفسی: این دسته از تجهیزات پزشکی برای درمان بیمارانی که مشکلات تنفسی دارند استفاده می شوند مانند انواع دستگاه های اکسیژن ساز، ونتیلاتور، سی پپ، بای پپ، کپسول اکسیژن و ….
اجاره اکسیژن ساز:
دستگاه اکسیژن ساز دستگاهی است که هوای داخل اتاق(با ترکیب 21 درصد اکسیژن و 78 درصد نیتروژن) را دریافت می کند و در هوای خروجی از خود، غلظت اکسیژن را تا بالای 95 درصد افزایش می دهد تا عمل اکسیژن تراپی بیمار انجام شود. این دستگاه ها معمولا بر اساس حجم اکسیژن خروجی خود طبقه بندی می شوند مثلا دستگاه های 3، 5، 8 یا 10 لیتری که به معنی میزان لیتر خروجی اکسیژن در دقیقه است. دستگاه های اکسیژن ساز جایگزین مناسبی برای کپسول اکسیژن هستند زیرا نیاز به پرکردن مداوم کپسول را ازبین می برند. در هنگام اجاره دستگاه اکسیژن ساز باید به موارد زیر دقت نمود:
– میزان خروجی اکسیژن دستگاه چقدر است و بیمار طبق نظر پزشک به چه میزان اکسیژن نیاز دارد.
– میزان ساعت کارکرد دستگاه چقدر است.
– خلوص اکسیژن خروجی از دستگاه چقدر است.
– قدرت کمپرسور دستگاه چقدر است به این منظور که چند ساعت دستگاه می تواند بدون نیاز به استراحت کار کند.
– وضعیت ظاهری دستگاه از نظر سلامت کارکرد و بدنه چک شود.
– صدای دستگاه بیش از اندازه زیاد نباشد.
– تجهیزات مصرفی دستگاه مانند نازال بینی یا ماسک اکسیژن آن به صورت آکبند و یک بار مصرف باشد.
– حتما در هنگام استفاده از محافظ برق استفاده شود که نوسانات برق به دستگاه آسیب نزند.
اکسیژن سازهای موجود در بازار معمولا در سه دسته ساخت ایران، ساخت چین و ساخت آمریکا قرار می گیرند. در هنگام اجاره دستگاه اکسیژن ساز باید دقت شود که معمولا برای استفاده های طولانی مدت، دستگاه های چینی و آمریکایی الویت دارند.
اجاره دستگاه ونتیلاتور:
دستگاه ونتیلاتور وسیله ای است که برای تنفس مکانیکی بیمار استفاده می شود و به بیمارانی که به هردلیلی مانند استروفی عضلات، تخریب مرکز تنفسی مغز، بیماری ریوی و … نمی توانند به صورت طبیعی تنفس کنند، کمک می کند که عمل دم و بازدم را انجام دهد. دستگاه های ونتیلاتور دارای مدها(حالات) عملکردی مختلف هستند که براساس نظر پزشک و کارشناس تجهیزات پزشکی تنفسی تنظیم می شود. از انواع مدهای دستگاه ونتیلاور می توان به مدهای کنترل شده حجمی (CMV)، مد کنترل شده فشاری(PCV)، مد تهویه متناوب اجباری(IMV) و اجباری هماهنگ شده(SIMV) و … اشاره کرد. بسته به اینکه بیمار در چه وضعیتی باشد و یا اینکه دستگاه چه مدهایی را داشته باشد، انواع مختلف دارند. در هنگام اجاره دستگاه ونتیلاتور بهتر است به موارد زیر توجه شود:
– وضعیت بیمار چگونه است به عنوان مثال بیمار انتوبه شده است یا لوله تراکستومی دارد و یا از ماسک استفاده می کند(نظر پزشک)
– دستگاه اجاره ای باید دارای چه مدهایی باشد(بر اساس نظر پزشک و کارشناس تجهیزات پزشکی)
– کارشناس تجهیزات پزشکی دستگاه را بر اساس نظر پزشک تنظیم کند.
– ساعت و صحت کارکرد دستگاه بررسی شود.
– ماسک و اتصالات مصرفی دستگاه در اختیار بیمار قرار بگیرد.
اجاره سی پپ:
دستگاه سی پپ(CPAP) دستگاهی است که برای درمان آپنه یا قطعی تنفسی از طرف پزشک تجویز می شود. عملکرد این دستگاه به عنوان یک مد از دستگاه ونتیلاتور است. دستگاه سی پپ با ایجاد یک جریان هوای با فشار مثبت، راه تنفسی بیمار را باز می کند و به تنفس بهتر در عمل دم کمک می کند. همچنین برای درمان خروپف نیز تجویز می شود. آپنه یا قطعی تنفسی سه نوع دارد:
– آپنه انسدادی: در این آپنه که رایج ترین نوع آن است، راه تنفسی بر اثر یک عاملی مانند شل شدن عضلات گلو مسدود می شود.
– آپنه مرکزی: این نوع آپنه زمانی اتفاق می افتد که سیگنال مغزی تنفس به خوبی ارسال نشود.
– آپنه مختلط: ترکیب از دو حالت آپنه انسدادی و مرکزی.
پزشک معالج بعد از انجام تست خواب و تحلیل نتایج آن تشخیص می دهد که آیا بیمار به استفاده از دستگاه سی پپ نیاز دارد یا خیر و اگر نیاز دارد چه تنظیماتی باید بر روی دستگاه انجام شود. دستگاه سی پپ می تواند مدل اتو سی پپ هم داشته باشد که در این حالت تنظیمات دستگاه به صورت اتوماتیک انجام می شود. در هنگام اجاره دستگاه سی پپ باید به موارد زیر دقت شود:
– بیمار به دستگاه اتو سی پپ نیاز دارد یا سی پپ معمولی.
– فردی که دستگاه را نصب می کند کارشناس متخصص باشد.
– دستگاه ساعت و صحت عملکرد مناسب داشته باشد.
– دستگاه قابلیت تنظیم بر روی فشار هوای تجویز شده از طرف پزشک را داشته باشد.
– ماسک دستگاه باید آکبند و مناسب با سایز صورت بیمار باشد(معمولا هزینه ماسک جدا دریافت می شود).
– دستگاه قابلیت گزارش گیری دارد یا خیر.
اجاره بای پپ:
دستگاه بای پپ نیز مشابه دستگاه سی پپ یک نوع ساده شده از دستگاه ونتیلاتور است که بیمار را در هنگام عمل دم و باز دم یاری می دهد. این دستگاه برای بیمارانی که دارای آپنه تنفسی شدید، سطح اکسیژن پایین، نارسایی قلب و عروقی و… هستند استفاده می شود. نحوه عملکرد این دستگاه این گونه است که دو سطح فشار هوا ایجاد می کند یکی فشار هوای دمی یا(ipap) و دیگری فشار هوای بازدمی یا(epap). فشار هوای دمی بالاتر است و راه تنفس بیمار را باز می کند و در ادامه فشار هوا کاهش می یابد تا عمل بازدم راحت تر انجام شود.
تنظیمات دستگاه بای پپ اعم از فشار هوای دمی و بازدمی توسط پزشک و پس از تحلیل نتایج تست خواب انجام می شود. در هنگام اجاره دستگاه بای پپ باید به موارد زیر دقت کرد:
– دستگاه دارای مد تجویز شده توسط پزشک باشد(مثلا دستگاه مد حجمی داشته باشد یا خیر).
– دستگاه قابلیت رسیدن به فشار تجویز شده توسط پزشک را داشته باشد.
– کارشناس متخصص دستگاه را بر اساس تجویز پزشک تنظیم کند.
– دستگاه دارای ساعت و صحت عملکرد مناسب باشد.
– ماسک دستگاه باید آکبند و مناسب با سایز صورت بیمار باشد(معمولا هزینه ماسک جدا دریافت می شود).
– دستگاه قابلیت گزارش گیری دارد یا خیر.